Web3 چیست و چرا باید به آن اهمیت بدهید

اگر کاربر توئیتر هستید یا به طور منظم با اینترنت کار می‌کنید، حتماً طی روزهای اخیر با کلمه کلیدی « Web3» مواجه شده‌اید.

اکثر کاربران رمزارزها از علاقه‌مندان به Web3 هستند و معتقدند که این فناوری اینترنت را از آن شکلی که ما می‌شناسیم، تغییر خواهد داد. اما از سوی دیگر، بخش بزرگی از جمعیت جهان هنوز نمی‌دانند که رمزارزها و بلاک‌چین چگونه کار می‌کنند، از این رو در مورد Web3 سردرگم و مردد هستند.

مهمترین سوالی که تازه‌کاران می‌پرسند این است: آیا Web3 فقط در حوزه اصطلاحات تخصصی مربوط به خود، کلمات رایج درمیان کاربران رمز ارز، و افرادی که NFT تصاویر پیکسلی و میمون‌های کارتونی را با صدهاهزار دلار معامله می‌کنند فعالیت می‌کند؟

یا این‌که Web3 نسخه‌ای از اینترنت است که ما به‌عنوان کاربران کنونی Web2 باید درباره آن بدانیم؟

پاسخ به این سوالات در پاراگراف‌های زیر آمده است. این مقاله به بررسی این می‌پردازد که Web3 چیست، چگونه کار می‌کند و چرا اهمیت دارد.

Web3 چیست؟

Web3 نسل جدیدی از اینترنت است که بر روی بلاک‌چین‌های عمومی اجرا می‌شود.

بلاک‌چین یک فناوری ثبت سوابق‌ است که در شبکه‌ای از گره‌ها پخش شده است. قدرت اصلی بلاک‌چین این است که امکان تمرکز زدایی را فراهم می‌کند. یعنی عدم قدرت تمرکز در میان شبکه‌های داده را فراهم می‌کند.

به دلیل داشتن این ویژگی، ایده و وعده اصلی Web3 این است که اینترنت را غیر متمرکز خواهد کرد.

این بدان معناست که کاربران می‌توانند بدون نیاز به وابستگی به اختیارات تمرکزگرایانه شبکه‌های قدرتمندی مانند فیس‌بوک و توییتر برای اجازه دسترسی، مدیریت و مالکیت داده‌های کاربران یا درخواست پول برای خدمات پرمیوم،‌  به بخش‌هایی از اینترنت که از آن استفاده می‌کنند، دسترسی داشته باشند.

این اصطلاح توسط گاوین وود، بنیانگذار پولیگون و یکی از بنیانگذاران اتریوم، در سال 2014 ابداع شد. این اصطلاح از نسخه Web 3 که توسط تیم برنرس‌لی در سال 1999 مفهوم‌سازی شد، بسیار متفاوت است.

Web3 در سال 2021 و به خصوص در اواخر سال، به دلیل سرمایه‌گذاری شرکت‌های برجسته و علاقه‌ روزافزون مردم به ارزهای دیجیتال، محبوبیت بیشتری پیدا کرد.

مروری به نسخه های قبلی Web

برای درک بهتر Web3، بیایید مروری به نسخه‌های قبلی اینترنت داشته باشیم.

قبل از این‌که Web3 در کانون توجهات قرار گیرد، دو نسخه مختلف از اینترنت وجود داشته است. Web 1.0 و Web 2.0.

در Web 1.0 اکثر وبسایت‌ها ثابت بودند، به این معنی که کاربران فقط می‌توانستند محتوای صفحات را بخوانند.

Web1.0 از سال 1991 تا 2004 در معرض استفاده مردم قرار داشت.

در مدت کمی پس از آن، Web 2.0 عرضه شد. این نسخه از اینترنت، چیزی است که امروزه می‌شناسیم و از آن استفاده می‌کنیم.

Web2 شکلی از اینترنت است که امکان استفاده و قابلیت‌ همکاری پلتفرم‌هایی مانند رسانه‌های اجتماعی‌، وبلاگ‌ها، ویکی‌ها و غیره را برای کاربران فراهم می‌کند تا محتوا ایجاد کنند، آپلود کنند و با آن تعامل داشته باشند.

به طور کلی این چنین درنظر گرفته می‌شود که تاریخچه زمانی Web2 از سال 2004 (با آغاز کار فیس‌بوک) آغاز شده و تا به امروز ادامه دارد.

اما پس از آن، با ظهور بلاک‌چین و تمرکززدایی، یک تغییر الگوی بزرگ برای اینترنت، تحت عنوان Web3 ظهور کرده است.

Web3 چگونه کار می‌کند؟

Web3 بر روی بلاک‌چین‌های رمزنگاری مانند بیت‌کوین و اتریوم ساخته شده است.

بر اساس این‌که از چه کسی بپرسید، تعریف‌های متعددی از Web3 وجود دارد، اما به طور کلی می‌توان عنوان کرد که این نسخه از اینترنت حول محور فناوری‌های بلاک‌چین مانند DAO، ارزهای دیجیتال، NFT، و متاورس می‌چرخد.

Web3 که توسط بلاک‌چین فعال شده است، نحوه تعامل ما با همدیگر و در فضای اینترنت را تغییر می‌دهد.

برخلاف شبکه‌های متمرکز، کاربران اتصالات همتا به همتا را تجربه می‌کنند، زیرا Web3 داده‌ها را در تمام گره‌های شرکت‌کننده در شبکه  توزیع می‌کند. این مکانیزم هک کردن برنامه‌ها و سانسور محتوا را بسیار سخت‌تر می‌کند.

ثانیاً، همه تراکنش‌ها بر روی یک زنجیره رخ می‌دهند (که بر روی بلاک‌چین ثبت می‌شود)، که این اتفاق منجر به شفافیت شبکه‌های حاضر در Web3 و توقف رفتارهای متقلبانه می‌شود.

Web3 این کار را به کمک قراداد‌های هوشمندی که پروتکل‌های کامپیوتری ذخیره شده، تأییدیه‌ها و شرایط تعیین شده توافقنامه‌های بدون اشخاص ثالث را ذخیره، تأیید و اجرا می‌کنند، انجام می‌دهد. یک مثال خوب از پروتکل‌های Web3 که از قراردادهای هوشمندانه استفاده می‌کنند، برنامه‌های غیر متمرکز (Dapps) هستند.

جدا از قراردادهای هوشمند، یکی دیگر ویژگی‌های dappها، توکن‌های بومی هستند. dapp‌‌های توکن‌های کاربردی خود را ایجاد و راه‌اندازی می‌کنند که به کاربران حقوق حاکمیت می‌دهد.

با نگه‌داشتن توکن بومی dapp، کاربران می‌توانند پیشنهادات خود را در شبکه ارسال کرده و به آن رأی دهند، که به dappها رویکردی دموکراتیک می‌دهد.

چرا باید به Web3 اهمیت بدهیم؟ (سوال یک میلیون دلاری)

اگرچه Web2 مدتی است که وجود دارد و هنوز هم نیازهای ما را برآورده می‌کند، طرفداران Web3 معتقدند شبکه قبلی پر از ناکارآمدی‌هایی است که Web3 می‌تواند آن‌ها را بهبود بخشد. یک مثال خوب برای این موضوع، شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های محبوبی هستند که از آن‌ها استفاده می‌کنیم.

آن‌ها متعلق به شرکت‌های بزرگی هستند که از مقررات تعیین شده توسط دولت‌ها تبعیت می‌کنند. به طور معمول، شخصی برای نصب سرورها پول پرداخت می‌کند، نرم‌افزارها را راه اندازی می‌کند و به کاربران اجازه دسترسی می‌دهد. سپس صاحبین سایت یا از کاربران (ما) پول می‌گیرد یا به ما اجازه می‌دهد که به قیمت پیروی از قوانین آن‌ها و ارائه داده‌هایمان، از خدمات آن‌ها به طور رایگان استفاده کنیم.

تمام این فرمول‌ها با Web3 تغییر می‌کند.

در Web3، کاربران بدون ترس از استفاده بدون اجازه یا فروختن داده‌هایشان، به خدمات شبکه اجتماعی و سایر خدمات دسترسی دارند. با کمک فناوری بلاک‌چین، آن‌ها آزادی، تمرکز زدایی و حریم خصوصی امن‌تری را کسب می‌کنند.

جمع‌بندی

Web3 اکنون در حال پیاده‌سازی خود با بلاک‌چین‌هایی مانند اتریوم است. اما صرف نظر از محبوبیت اخیرش، هنوز در حال پیشرفت است. تکامل این پدیده شدیداً به پذیرش عمومی بلاک‌چین وابسته است. نقشه راه هنوز تکمیل نشده است، اما زمانی که کاربران در سرتاسر جهان از نیاز به قابل‌اعتماد بودن فضاهای مورد استفاده‌شان در وب آگاه شوند، و خود شروع به مطالبه امنیت کنند، همه‌گیری Web3 می‌تواند افزایش یابد. تنها در این صورت است که Web3 می‌تواند به جریان اصلی شبکه جهانی وب تبدیل شود!